Rozwój hutnictwa szkła powodował intensywny wyrąb lasów. Wraz z wyrębem lasów i eksploatacją surowców, huty szkła i gospodarstwa ludzkie przesuwały się w górę potoków. Na takich szklarskich porębach powstawały osady pasterskie, które dały początek dzisiejszemu miastu Szklarska Poręba.
Tereny te były również penetrowane przez poszukiwaczy minerałów. Już w XI wieku w rejonie Sudetów pojawili się Walończycy. Byli to fachowcy od wydobywania i przetwarzania bogactw naturalnych.
Stanowili oni specyficzną kastę, posiadającą wiedzę tajemną, podobnie jak alchemicy czy astrologowie. Z czasem Walończykami zaczęto nazywać wszystkich tych, którzy uczestniczyli w pracach wydobywczych, niezależnie od narodowości. W dorzeczu rzeki Kamiennej i Szklarki oraz na Wysokim Grzbiecie
Izerskim, znaleźli oni nie tylko złoże złota i kamieni szlachetnych, ale także odkryli złoża pirytów, na bazie których wytapiano żelazo i produkowano kwas siarkowy. Walończycy osiedlili się w Szklarskiej Porębie na przełomie XIII i XIV wieku, czyniąc z niej swą stolicę. W Karkonoszach i Górach Izerskich
sklasyfikowano ponad 50 powszechnie występujących minerałów, z których wiele ma własności kamieni szlachetnych i półszlachetnych (m. in. ametysty, kryształy górskie, agaty). Obecnie w Szklarskiej Porębie aktywnie działa „Sudeckie Bractwo Walońskie”, kultywujące dawne tradycje i obrzędy Walończyków. Szklarska Poręba pretenduje do miana Mineralogicznej Stolicy Polski.